Tín chấp và vay tín chấp theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015

Nhìn một cách tổng thể và toàn diện, nội dung phần bảo vệ triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm của Bộ luật Dân sự năm năm ngoái đã tiệm cận tốt hơn với thông lệ quốc tế và cơ bản xử lý được những vướng mắc, khó khăn vất vả trong thực tiễn ký kết, thực thi hợp đồng bảo vệ. Tuy nhiên, pháp luật về tín chấp ở Bộ luật này vẫn còn chưa bảo vệ tính khái quát, không bảo vệ sự hài hòa và hợp lý, sự thích hợp về nội hàm của khái niệm, dẫn đến cách hiểu về khái niệm tín chấp nhiều khi không thống nhất. Do vậy, bài điều tra và nghiên cứu trình diễn cơ sở triết lý về tín chấp và vay tín chấp nhằm mục đích góp thêm phần hoàn thành xong khái niệm về yếu tố này trong Bộ luật Dân sự năm ngoái .

1. Khái niệm về tín chấp và vay tín chấp

Hiểu một cách ngắn gọn và khái quát nhất, tín chấp là việc ai đó ( tổ chức triển khai hoặc cá thể ) sử dụng uy tín của mình để thế chấp ngân hàng cho việc triển khai một nghĩa vụ và trách nhiệm nào đó so với bên hoặc những bên có quyền trong những quan hệ pháp luật dân sự. Cụ thể, trong những hợp đồng vay ( hợp đồng tín dụng thanh toán ) thì tín chấp được hiểu là việc dùng uy tín của mình để thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm trả nợ so với những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán cho những khoản vay đã được giao kết. Uy tín với tư cách là đối tượng người tiêu dùng của quan hệ tín chấp được đề cập tới nội dung này là toàn bộ những gì thuộc về nhân thân của người vay như : sự tin tưởng của hội đồng, phẩm chất đạo đức ; đặc biệt quan trọng là lịch sử vẻ vang tín dụng thanh toán tốt và năng lực thanh toán giao dịch nợ cao ( ví dụ có nghề nghiệp và thu nhập không thay đổi ) .
Với thực chất về tín chấp và vay tín chấp như nghiên cứu và phân tích ở trên, chiểu theo những pháp luật của pháp lý Nước Ta hiện hành, thì tín chấp là một trong những giải pháp bảo vệ triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự theo nghĩa tổng quát nhất, là một trong những giải pháp bảo vệ thực thi hợp đồng nói chung, và là một trong những giải pháp bảo vệ tiền vay đơn cử mà bài viết này đề cập .

2. Tín chấp theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, phân tích và bình luận

Theo pháp luật của Bộ luật Dân sự năm ngoái, những giải pháp bảo vệ thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm gồm có 9 giải pháp đơn cử sau : ( i ) cầm đồ gia tài, ( ii ) thế chấp ngân hàng gia tài, ( iii ) đặt cọc, ( iv ) ký cược, ( v ) ký quỹ, ( vi ) bảo lưu quyền sở hữu, ( vii ) bảo lãnh, ( viii ) tín chấp, ( ix ) cầm giữ tài sản1 .
Các giải pháp bảo vệ này được chia thành 2 nhóm với đặc thù bảo vệ trọn vẹn khác nhau, đó là : ( 1 ) nhóm giải pháp bảo vệ bằng gia tài ( hay còn gọi là nhóm giải pháp bảo vệ đối vật ) gồm có : cầm đồ gia tài, thế chấp ngân hàng gia tài, đặt cọc, ký cược, ký quỹ, bảo lưu quyền sở hữu ; và ( 2 ) nhóm giải pháp bảo vệ không bằng gia tài ( hay còn gọi là nhóm giải pháp bảo vệ đối nhân ), gồm có bảo lãnh, tín chấp .
Như vậy, khác với hầu hết những giải pháp bảo vệ khác là bảo vệ triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm bằng gia tài, tín chấp là giải pháp bảo vệ không bằng gia tài, không trải qua gia tài mà chỉ trải qua uy tín để bảo vệ cho việc triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm .
Nếu như 8 giải pháp bảo vệ khác, Bộ luật Dân sự năm năm ngoái cũng như những Bộ luật Dân sự trước đó ( Bộ luật Dân sự năm 1995 và Bộ luật Dân sự năm 2005 ) đều đưa ra định nghĩa cho từng giải pháp, thì tín chấp lại được pháp luật một cách chung chung trải qua điều luật có tên là Bảo đảm bằng tín chấp của tổ chức triển khai chính trị – xã hội. Cụ thể : “ Tổ chức chính trị – xã hội ở cơ sở hoàn toàn có thể bảo vệ bằng tín chấp cho cá thể, hộ mái ấm gia đình nghèo vay một khoản tiền tại tổ chức triển khai tín dụng thanh toán để sản xuất, kinh doanh thương mại, tiêu dùng theo pháp luật của pháp lý ” 2 .
Về hình thức, nội dung tín chấp : “ Việc cho vay có bảo vệ bằng tín chấp phải được lập thành văn bản có xác nhận của tổ chức triển khai chính trị – xã hội bảo vệ bằng tín chấp về điều kiện kèm theo, thực trạng của bên vay vốn ” 3 .
Thỏa thuận bảo vệ bằng tín chấp phải đơn cử về số tiền, mục tiêu, thời hạn vay, lãi suất vay, quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm và nghĩa vụ và trách nhiệm của người vay, tổ chức triển khai tín dụng thanh toán cho vay và tổ chức triển khai chính trị – xã hội bảo vệ bằng tín chấp .
Theo pháp luật hiện hành, quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của tổ chức triển khai chính trị – xã hội, tổ chức triển khai tín dụng thanh toán và bên vay vốn như sau :
Thứ nhất, tổ chức triển khai chính trị – xã hội dữ thế chủ động hoặc phối hợp ngặt nghèo với tổ chức triển khai tín dụng thanh toán cho vay để giúp sức, hướng dẫn, tạo điều kiện kèm theo cho người vay ; giám sát việc sử dụng vốn vay đúng mục tiêu, có hiệu suất cao ; đôn đốc trả nợ không thiếu, đúng hạn ; Xác nhận theo nhu yếu của tổ chức triển khai tín dụng thanh toán cho vay về điều kiện kèm theo, thực trạng của người vay khi vay vốn .
Thứ hai, tổ chức triển khai tín dụng thanh toán có quyền nhu yếu bên bảo vệ bằng tín chấp phối hợp trong việc kiểm tra sử dụng vốn vay và đôn đốc trả nợ ; phối hợp với bên bảo vệ bằng tín chấp trong việc cho vay và tịch thu nợ .
Thứ ba, người đi vay có quyền sử dụng vốn vay để sản xuất, kinh doanh thương mại, ship hàng nhu yếu đời sống hoặc tiêu dùng tương thích với mục tiêu vay ; đồng thời có nghĩa vụ và trách nhiệm tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho tổ chức triển khai tín dụng thanh toán cho vay và bên bảo vệ bằng tín chấp kiểm tra việc sử dụng vốn vay .
Thứ tư, trả nợ vừa đủ gốc và lãi vay ( nếu có ) đúng hạn cho tổ chức triển khai tín dụng thanh toán cho vay4 .
Theo đó, giải pháp tín chấp có đặc thù là : ( i ) không có gia tài bảo vệ ; ( ii ) dựa trên thỏa thuận hợp tác bằng văn bản ; ( iii ) chủ thể của quan hệ này gồm : tổ chức triển khai chính trị – xã hội ở cơ sở, cá thể, hộ mái ấm gia đình nghèo và tổ chức triển khai tín dụng thanh toán ; ( iv ) không thuộc trường hợp ĐK giải pháp bảo vệ .
Nếu chỉ xem xét sơ bộ về mặt thực chất, thì giữa tín chấp theo pháp luật của Bộ luật Dân sự có nhiều nét tương đương ( rất giống ) với giải pháp bảo lãnh, vì cả 2 giải pháp này cùng : ( i ) có sự Open của bên thứ ba ( gọi là bên bảo lãnh ), ( ii ) không bằng gia tài ( đối nhân ) .
Khái niệm bảo lãnh : “ Bảo lãnh là việc người thứ ba ( sau đây gọi là bên bảo lãnh ) cam kết với bên có quyền ( sau đây gọi là bên nhận bảo lãnh ) sẽ thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm thay cho bên có nghĩa vụ và trách nhiệm ( sau đây gọi là bên được bảo lãnh ), nếu khi đến thời hạn thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm mà bên được bảo lãnh không triển khai hoặc thực thi không đúng nghĩa vụ và trách nhiệm .
Các bên hoàn toàn có thể thỏa thuận hợp tác về việc bên bảo lãnh chỉ phải triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm thay cho bên được bảo lãnh trong trường hợp bên được bảo lãnh không có năng lực triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm bảo lãnh ”. 5
Tuy nhiên, khi đi sâu vào những lao lý đơn cử của Bộ luật Dân sự về tín chấp ( Điều 344 ) và bảo lãnh ( Điều 335 ) thì 2 giải pháp này có những độc lạ rõ nét sau :
Thứ nhất, nếu bên thứ ba ( người bảo lãnh ) ở giải pháp bảo lãnh hoàn toàn có thể là bất kể tổ chức triển khai, cá thể nào thì bên thứ ba trong quan hệ tín chấp được lao lý tại Bộ luật Dân sự bắt buộc phải là tổ chức triển khai chính trị – xã hội ở cơ sở. Theo pháp luật của những văn bản hướng dẫn hiện hành, chỉ có 6 tổ chức triển khai ( chủ thể ) sau mới có quyền bảo vệ bằng tín chấp : Hội Nông dân Nước Ta, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Nước Ta, Hội Cựu chiến binh Nước Ta, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoặc Công đoàn cơ sở. 6
Thứ hai, nếu bên được bảo lãnh ( bên có nghĩa vụ và trách nhiệm ) ở quan hệ bảo lãnh hoàn toàn có thể là bất kể ai thì so với quan hệ tín chấp chỉ hoàn toàn có thể là cá thể, hộ nghèo, những đối tượng người dùng thuộc diện chủ trương do Nhà nước pháp luật .

Thứ ba, nếu bên nhận bảo lãnh (bên có quyền) trong quan hệ bảo lãnh có thể là bất cứ chủ thể nào thì bên nhận bảo lãnh trong quan hệ tín chấp theo quy định của Bộ luật Dân sự phải là tổ chức tín dụng, thậm chí là Ngân hàng Chính sách xã hội khi thực hiện các chương trình tín dụng chính sách xã hội có tính chất ưu đãi đối với người yếu thế (người nghèo và các đối tượng chính sách xã hội khác).7

Thứ tư, nếu trong quan hệ bảo lãnh, bên nhận bảo lãnh phải có nghĩa vụ và trách nhiệm triển khai thay cho bên có nghĩa vụ và trách nhiệm ( bên được bảo lãnh ) trong trường hợp bên được bảo lãnh không hoặc không hề thực thi được nghĩa vụ và trách nhiệm của mình, thì bên thứ ba ( Hội, đoàn thể ) trong quan hệ tín chấp theo lao lý tại Điều 344 và 345 Bộ luật Dân sự chỉ dừng lại ở việc giám sát và đôn đốc bên vay thực thi việc thanh toán giao dịch, mà phần nhiều không gắn liền với bất kỳ nghĩa vụ và trách nhiệm thanh toán giao dịch thay nào nếu bên vay rơi vào trường hợp mất năng lực giao dịch thanh toán .
Mặc dù lao lý về tín chấp ở Bộ luật Dân sự năm năm ngoái so với năm 2005 đã có những điểm mới mang tính ràng buộc ngặt nghèo hơn về quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của những chủ thể với vai trò là bên thứ ba : ( i ) lan rộng ra mục tiêu sử dụng khoản tiền vay ( bổ trợ mục tiêu “ tiêu dùng ” bên cạnh mục tiêu “ sản xuất, kinh doanh thương mại ” của Bộ luật Dân sự năm 2005 ) và ( ii ) lao lý ngặt nghèo hơn về hình thức, nội dung tín chấp ( bắt buộc phải có “ xác nhận của tổ chức triển khai chính trị – xã hội về điều kiện kèm theo, thực trạng của bên vay vốn ” trong quan hệ tín chấp ). Quy định như vậy là thiết yếu, tương thích với thực tiễn lúc bấy giờ trong việc sử dụng nguồn vốn vay, cũng như ràng buộc nghĩa vụ và trách nhiệm của tổ chức triển khai chính trị – xã hội khi bảo vệ bằng tín chấp .
Với tổng thể pháp luật của Bộ luật Dân sự 1995, 2005 và hiện tại là Bộ luật Dân sự năm ngoái, giải pháp bảo vệ bằng tín chấp thực ra là không có sự bảo vệ nào về gia tài, mà chỉ là một mô hình bảo vệ gắn với chủ trương cho vay đặc trưng mang tính khuyến mại của Nhà nước so với những đối tượng người tiêu dùng được coi là người yếu thế trong xã hội. Nên, mặc dầu luật không cấm, nhưng hiện tại, giải pháp bảo vệ bằng tín chấp chỉ là trách nhiệm của Ngân hàng Chính sách xã hội hoặc có lan rộng ra hơn nữa là những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán có vốn chi phối của Nhà nước, chứ không bắt buộc và không có ý nghĩa so với những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán khác. 8
Cụ thể, theo pháp luật tại Điều 5 Nghị định số 78/2002 / NĐ-CP ngày 04/10/2002 của nhà nước về tín dụng thanh toán so với người nghèo và những đối tượng người tiêu dùng chủ trương khác thì giải pháp bảo vệ bằng tín chấp pháp luật tại những Bộ luật Dân sự của Nước Ta trong suốt thời hạn qua chính là phương pháp cho vay ủy thác : “ việc cho vay của Ngân hàng Chính sách xã hội được thực thi theo phương pháp ủy thác cho những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán, tổ chức triển khai chính trị – xã hội theo hợp đồng ủy thác hoặc trực tiếp cho vay đến người vay ” .
Rất cần có sự phân biệt giữa cho vay tín chấp với cho vay không có gia tài bảo vệ trải qua cầm đồ, thế chấp ngân hàng … theo hướng : “ cho vay tín chấp là cho vay không có gia tài bảo vệ, nhưng cho vay không có gia tài bảo vệ không phải là cho vay tín chấp theo lao lý của Bộ luật Dân sự ” .

3. Tín chấp về mặt bản chất, quan niệm và sử dụng trên thực tế

Trên trong thực tiễn, khái niệm cho vay tín chấp được sử dụng mặc định như thể cho vay không cần gia tài bảo vệ. Dựa theo những khái niệm trên, tín chấp hiểu theo nghĩa của một giải pháp bảo vệ là việc một bên ( bên bảo vệ ) mang uy tín, danh dự, mức độ tin tưởng của bản thân để bảo vệ với bên còn lại ( bên nhận bảo vệ ) về việc sẽ triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm trong hợp đồng. Khác với những giải pháp còn lại, đối tượng người tiêu dùng mà những bên mang ra bảo vệ là gia tài – những vật hữu hình có giá trị mà bên nhận bảo vệ hoàn toàn có thể tịch thu khi bên bảo vệ không triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm của mình .
Trong giải pháp bảo vệ tín chấp, đối tượng người dùng được những bên mang ra bảo vệ là vô hình dung, không có giá trị hoàn toàn có thể quy đổi thành tiền, không hề tịch thu và không mang tính đền bù cho việc bên bảo vệ đã vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm được lao lý trong hợp đồng. Nếu hiểu rộng hơn, tín chấp không chỉ là giải pháp bảo vệ mà tổ chức triển khai chính trị – xã hội có uy tín mang ra để bảo vệ cho khoản vay của những thành viên nghèo thuộc tổ chức triển khai mình, những cá thể cũng hoàn toàn có thể tự mang uy tín, sự tin tưởng của bản thân mình ra để bảo vệ cho hợp đồng vay với những tổ chức triển khai kinh tế tài chính .
Hiện tại, khái niệm cho vay tín chấp theo cách hiểu thường thì là cho vay không có gia tài bảo vệ có nhiều điểm tương đương với chương trình vay có tên gọi pháp lý là cho vay tiêu dùng, theo pháp luật tại Thông tư số 43/2016 / TT-NHNN pháp luật cho vay tiêu dùng của công ty kinh tế tài chính : “ Cho vay tiêu dùng qua công ty kinh tế tài chính là việc công ty kinh tế tài chính cho vay bằng đồng Nước Ta so với người mua là cá thể, nhằm mục đích cung ứng nhu yếu vốn mua, sử dụng sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ cho mục tiêu tiêu dùng của người mua, mái ấm gia đình của người mua đó với tổng dư nợ cho vay tiêu dùng so với một người mua tại công ty kinh tế tài chính đó không vượt quá 100 triệu đồng. Mức tổng dư nợ lao lý tại khoản này không vận dụng so với cho vay tiêu dùng để mua ôtô và sử dụng ôtô đó làm gia tài bảo vệ cho chính khoản vay đó theo lao lý của pháp lý ” .
Nhìn chung, ở Nước Ta lúc bấy giờ, việc vay không có gia tài bảo vệ thường được vận dụng cho 3 khoản vay chính : ( i ) cho vay tiêu dùng, ( ii ) phát hành thẻ tín dụng thanh toán, ( iii ) cho vay thấu chi. Nhìn chung, đây là 3 khoản vay có quy mô nhỏ, đa phần người đi vay sẽ dùng cho mục tiêu cá thể và không nhu yếu gia tài thế chấp ngân hàng .

4. Kiến nghị hoàn thiện khái niệm tín chấp tại Bộ luật Dân sự 2015

Để bộc lộ đúng thực chất khái niệm, tránh việc có sự nhầm lẫn giữa những khái niệm thực tiễn và pháp lý, bảo vệ sự logic và hài hòa và hợp lý về thuật ngữ sử dụng cho văn bản, tạo sự thống nhất và chuẩn mực của Bộ luật Dân sự với vai trò là luật đạo cơ bản, luật chung kiểm soát và điều chỉnh tổng thể những quan hệ dân sự theo nghĩa rộng và những văn bản chuyên ngành có tương quan, tác giả có 1 số ít đề xuất kiến nghị như sau :
( i ) Bộ luật Dân sự năm năm ngoái nên bổ trợ định nghĩa về tín chấp nói chung, trước khi lao lý đơn cử về tín chấp do những tổ chức triển khai chính trị, xã hội triển khai để xử lý yếu tố tín dụng thanh toán chủ trương, tín dụng thanh toán tặng thêm cho người yếu thế như hiện tại ( người nghèo và những đối tượng người dùng chủ trương khác ) .
( ii ) Định nghĩa khái niệm tín chấp mà tác giả bài viết yêu cầu cho việc bổ trợ Bộ luật Dân sự năm năm ngoái hoàn toàn có thể là : “ Tín chấp là việc bên có nghĩa vụ và trách nhiệm ( gọi là bên tín chấp ) dùng uy tín của mình để bảo vệ thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm so với bên có quyền ( gọi là bên nhận tín chấp ) .

TÀI LIỆU TRÍCH DẪN:

1 Điều 292 Bộ luật dân sự năm ngoái .
2 Điều 344 Bộ luật dân sự năm ngoái .
3 Điều 345 Bộ luật dân sự năm ngoái .
4 Điều 46 Nghị định số 21/2021 / NĐ-CP lao lý thi hành Bộ luật Dân sự về bảo vệ thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự .
5 Điều 335 Bộ luật Dân sự năm năm ngoái .

6Điều 45 Nghị định số 21/2021/NĐ-CP quy định thi hành Bộ luật Dân sự về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.

7N ghị định số 78/2002 / NĐ-CP về tín dụng thanh toán so với người nghèo và những đối tượng người dùng chủ trương khác .
8T rương Thanh Đức ( 2017 ), 9 giải pháp bảo vệ nghĩa vụ và trách nhiệm hợp đồng. TP. Hà Nội, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật .

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Quốc hội (2015). Luật số 91/2015/QH13: Bộ luật Dân sự, ban hành ngày 24 tháng 11 năm 2015.
2. Chính phủ (2021). Nghị định số 21/2021/NĐ-CP quy định thi hành Bộ luật Dân sự về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự, ban hành ngày 19 tháng 3 năm 2021.
3. Chính phủ (2002). Nghị định số 78/2002/NĐ-CP về tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác, ban hành ngày 04 tháng 10 năm 2002.
4. Ngân hàng Nhà nước (2016). Thông tư số 43/2016/TT-NHNN quy định cho vay tiêu dùng của công ty tài chính, ban hành ngày 30 tháng 12 năm 2016.

Source: https://openlivenft.info
Category : Blog