Ethereum đang gặp phải những vấn đề về khả năng xử lý giao dịch và chi phí quá cao cho người dùng. Chính vì điều này, nhiều giải pháp phân tầng đã ra đời. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng tìm hiểu về zkSync – một trong những giải pháp layer-2 có thể sẽ là tâm điểm chú ý trong thời gian tới nhé!
ZK Rollup là gì?
Với hướng đi Modular ( tạm dịch : phân tầng blockchain ) của Ethereum, nhiều giải pháp layer-2 đã sinh ra. Trong đó, những Rollup đang là những giải pháp lôi cuốn được nhiều sự chú ý quan tâm của hội đồng trong thời hạn gần đây .
Về cơ bản, Roll-up được chia thành 2 dạng là :
- Zk-Rollup (hay Zero Knowledge Rollup): các dự án trong mảng này bao gồm StarkWare, Aztec hay Loopring,…và tất nhiên là nhân vật chính trong bài viết hôm nay zkSync.
- Optimistic Rollup: mảng này có những đại diện là Optimism và Arbitrum.
Sự khác nhau về mặt kỹ thuật giữa Zk-Rollup và Optimistic Rollup thì mình đã có giải thích trong bài viết về dưới đây, anh em quan tâm thì có thể bấm vào để đọc nhé!
zkSync là gì?
zkSync là giải pháp layer-2 thuộc nhóm zk-Rollup và được tăng trưởng bởi đội ngũ của Matter Labs. Triển khai mainnet từ tháng 06/2020, zkSync đã giúp xử lý và giải quyết và xử lý 4 triệu giao dịch thanh toán thanh toán giao dịch ( tính đến thời hạn bài viết ). Bên cạnh đó, mức phí giao dịch thanh toán thanh toán giao dịch trên nền tảng cũng rất rẻ – xê dịch quanh mức 0,2 USD và toàn vẹn trọn vẹn hoàn toàn có thể được trả bằng nhiều đơn vị chức năng công dụng khác nhau ( ETH, DAI, RAI, .. ) .
So sánh đôi nét với StarkNet-StarkEx
Thành thật mà nói, zkSync vẫn còn cách khá xa với bộ đôi StarkNet-StarkEx được phát triển bởi StarkWare. Đơn giản nhất chúng ta có thể thầy rất nhiều tên tuổi “tạo sóng” thời gian gần đây như ImmutableX, Sorare, dYdX thì đều chọn StarkEx làm nền tảng để xây dựng.
Chính vì điều này, StarkEx bỏ xa zkSync về mặt số lượng thống kê, với 46 triệu giao dịch thanh toán thanh toán giao dịch đã được xử lý và giải quyết và xử lý ( so với 4 triệu của zkSync ) và 1 tỷ USD gia tài được khoá trên nền tảng ( so với 24 triệu của zkSync ). Chỉ riêng một dự án Nhà Đất là dYdX cũng có số lượng thống kê tiêu biểu vượt trội tiêu biểu vượt trội so với zkSync .
Tuy nhiên, không vì thế mà mình đánh giá thấp zkSync. Dưới đây là 2 lí do mình nghĩ zkSync hoàn toàn có thể cạnh tranh sòng phẳng với StarkNet-StarkEx bất chấp số liệu hiện tại thể hiện sự thống trị của bộ đôi này.
Đầu tiên là vũ khí zkEVM (máy ảo Ethereum tương thích với zkRollup). Hiểu nôm na, hệ thống máy ảo này sẽ cho phép triển khai các Smart contract từ chain gốc Ethereum. Chính nhờ máy ảo này, các sản phẩm gạo cội như Uniswap và Curve có thể dễ dàng mở rộng lên zkSync.
Trong tháng 10, testnet UniSync ( bản fork của Uni V2 ) đã thu về rất nhiều sự chú ý quan tâm chăm sóc. StarkNet cũng đang có những dự trù triển khai mạng lưới mạng lưới hệ thống máy ảo EVM riêng, tuy nhiên thông tin đơn cử về bước tiến này vẫn chưa được đề cập quá rõ .
Điều thứ hai, nằm ở hướng đi của 2 giải pháp này. zkSync hướng đến việc móc nối các giải pháp DeFi truyền thống lên layer-2, trong khi đó StarkNet-StarkEx lại chọn hướng đi gaming, NFT làm chủ đạo. Điều này cá nhân mình nghĩ (lưu ý là cá nhân mình nghĩ) là khá tham vọng và rủi ro cao.
Gaming chưa khi nào là một mảnh đất lành với những blockchain hạng nặng như Ethereum. Điển hình như BSC cũng đang dần quá tải với làn sóng GamFi. Axie thì cũng đành phải tự tăng trưởng một sidechain riêng cho mình. Việc đặt ra bài toàn hướng đến một giải pháp scaling cho blockchain gaming là một bài toán “ được ăn cả ngã về không ” của StarkWare .
Vấn đề tồn đọng
Composability – Tương thích
Composability ( tạm dịch là thích hợp, liên kết ) đang là yếu tố của những nền tảng blockchain khi Dapp A không hề thiết kế xây dựng dựa trên nền tảng của Dapp B. Điều này hoàn toàn có thể dẫn đến sự đứt gãy dòng tiền, khi những ứng dụng trong hệ sinh thái không liên kết với nhau một cách mật thiết .
Do đó, zkSync V2 đang hướng đến việc tương hỗ những Dapp hoàn toàn có thể tận dụng nguồn lực của nhau để tạo ra những tầng ứng dụng gắn bó ngặt nghèo. Bên kia chiến tuyến, StarkNet cũng đang được khuynh hướng kiến thiết xây dựng để giải quyết và xử lý yếu tố này, một trong những điểm yếu mà StarkEx đang gặp phải .
Cầu nối Cross-chain
So với Optimismic Rollup, người dùng khi rút tiền từ zk-Rollup sẽ không phải chờ quá lâu ( tận 7 ngày ) để nhận được tiền trên Ethereum. Tuy nhiên, hiện vẫn còn quá ít giải pháp cầu nối tiết kiệm ngân sách và chi phí ngân sách để dòng tiền hoàn toàn có thể đổ vào những zk-Rollup một cách can đảm và mạnh mẽ .
Người dùng nếu muốn có tiền để sử dụng những dịch vụ trên zk-Rollup sẽ đều phải đi qua Ethereum, biến đây trở thành nút thắt cổ chai của dòng tiền .
Cách thu lại giá trị đã tạo ra
Làm sao để thu lại được giá trị cho mạng lưới đang là một yếu tố rất là đau đầu so với những giải pháp L2. Hiện mọi hoạt động giải trí đều đang phụ thuộc vào vào ETH để thu phí, tuy nhiên, điều này khiến đội ngũ không đủ công cụ để điều phối giá trị trong mạng lưới .
trái lại, nếu phát hành một token riêng, nhiều năng lực hội đồng sẽ phản ứng mạnh vì nó đi lại tính phi tập trung chuyên sâu vốn có của những giải pháp trên Ethereum .
Ngôn ngữ lập trình
zkSync dự kiến sẽ sử dụng ngôn từ lập trình riêng là Zinc, trong khi đó StarkNet sẽ sử dụng Cairo. Với nhiều lập trình viên đã quen với Solidity trên Ethereum thì đây trọn vẹn hoàn toàn có thể là rào cản về mặt tăng trưởng mẫu loại sản phẩm trên những giải pháp zk-Rollup .
Tạm kết
Như vậy là tổng thể tất cả chúng ta đã cùng điểm qua một vài điểm chính về zkSync, cũng như là so sánh với StarkNet-StarkEx để đồng đội thuận tiện tưởng tượng hơn về những giải pháp mới này. Nếu chăm nom đến những kèo testnet để có thời cơ đón đầu làn sóng trên zkSync thì bè bạn trọn vẹn hoàn toàn có thể tham gia ngay hội đồng Fomo Sapiens nhé !
Lưu ý : Bài viết này chỉ mang đặc thù thông tin và nhận định và đánh giá cá thể. Tất cả nội dung trên đây đều không được xem là lời khuyên góp vốn đầu tư .
Xem thêm: Ngôi sao bóng đá Neymar Jr. đã mua được câu lạc bộ du thuyền Ape Bored Ape NFT – https://openlivenft.info
Coin68 tổng hợp
Có thể bạn quan tâm:
Cập nhật những tin tức nhanh nhất về lĩnh vực DeFi tại kênh thông báo của Cộng đồng Fomo Sapiens!
Source: https://openlivenft.info
Category: TIN NFT
